Hepatitis A

Ziektebeeld

Hepatitis A is een leverontsteking die wordt veroorzaakt door het hepatitis A-virus. Het is over het algemeen een minder ernstige vorm van hepatitis die vooral bij kinderen voorkomt. Volwassenen kunnen ook hepatitis A krijgen. Hepatitis A kan zo licht verlopen dat iemand het niet merkt. De verschijnselen treden na de incubatietijd op en zijn over het algemeen: vermoeidheid, lichte koorts, soms pijn in de bovenbuik en misselijkheid. Bij volwassenen gaat hepatitis A meestal ook gepaard met geelzucht: het geelkleuren van huid en oogwit, het donker worden van urine (de kleur van cola) en het ontkleuren van ontlasting (de kleur van stopverf). Slechts bij hoge uitzondering ontstaan levensbedreigende complicaties. Hepatitis A duurt in de meeste gevallen niet langer dan zes weken, maar vermoeidheid kan langer aanhouden. De ziekte wordt niet chronisch.

Besmettingsweg

Direct: fecaal-orale transmissie.
Indirect: fecaal verontreinigd water, schelpdieren, onvoldoende gekookt of bevroren fruit, groente of ander voedsel. De meest effectieve manier om besmettingen te voorkomen is daarom een strikte hand- en voedsel(bereiding)hygiëne.

Besmettelijke periode

Eén week voor geelzucht (of koorts indien geen geelzucht) tot één week na het begin van de klachten (koorts of geelzucht).
Ook personen met een asymptomatische infectie zijn besmettelijk.

Incubatietijd

Gemiddeld 28 dagen (spreiding 14-50 dagen).

Vaccinatiebeleid

Medewerkers werkzaam op MDL-afdelingen en schoonmakers lopen een verhoogd risico op en beroepsgebonden hepatitis A-infectie, echter uit literatuuronderzoek blijkt dat er onvoldoende argumenten zijn om vaccinatie standaard aan te bieden. De meest effectieve manier om besmetting te voorkomen is een goede handhygiëne. Medewerkers met een onderliggend medisch lijden kunnen eventueel wel in aanmerking komen voor vaccinatie. Ze kunnen hiervoor contact opnemen met hun arbodienst. Een volledig vaccinatieschema bestaat uit twee vaccinaties. De bescherming na twee vaccinaties is zeer hoog (95-100%) en geeft levenslang bescherming.

Besmettingsrisico

Er is besmettingsrisico aanwezig als er sprake is van onbeschermd contact met feces en met feces verontreinigd (riool)water of ongewassen of ongekookt voedsel.

Verhoogde kans op infectie

  • Gezinscontacten van hepatitis A-personen.
  • Slechte hygiënische (werk)omstandigheden.
  • Onhygiënisch gedrag.

Verhoogde kans op ernstig verloop

  • Personen met pre-existente chronische leverafwijkingen.
  • Personen met chronische ziekten (diabetes mellitus en hart- en vaatziekten).
  • Personen ouder dan 40 jaar hebben een verhoogde kans op ziekenhuisopname en/of een verhoogd risico op een ernstige hepatitis en een verhoogd risico op overlijden.
  • Personen met hiv.

Risico op verdere verspreiding

  • Gezinscontacten van hepatitis A-besmette personen.
  • Slechte hygiënische (werk)omstandigheden.
  • Onhygiënisch gedrag.

Beschermende maatregelen

Hand- en voedselhygiëne zijn de meest effectieve beheersmaatregelen. Dit betekent goed gebruik van handschoenen en schorten.

Beleid na onbeschermde blootstelling

Bij een uitbraak kan vaccinatie van medewerkers als post-expositiemaatregel worden ingezet.